یکی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه برای آتش سوزی در آشپزخانه و سایر بخش‌ها، نصب سیستم‌های اطفا حریق است. این سیستم‌ها به محض تشخیص دود یا شعله، به سرعت واکنش نشان می‌دهند و از گسترش آتش جلوگیری می‌کنند.
در این مقاله به بررسی انواع سیستم‌های اطفا حریق برای خانه، شما را با گزینه‌های مختلف آشنا می‌کنیم.
سیستم اطفای حریق چیست؟
به تمامی اقدامات و کارهایی که جهت جلوگیری از گسترش آتش سوزی انجام می‌شود اطفای حریق گفته می‌شود. با روش‌های مختلفی می‌توان آتش را مهار کرد. در صنعت ساختمان به دو روش اصولی می‌توان حریق را مهار کرد: سیستم‌های اطفای حریق دستی و خودکار.
1. سیستم‌های اطفا حریق دستی
این نوع از سیستم‌ها شامل کپسول‌های آتش‌نشانی در سایز‌های مختلف می‌شوند که در صورت بروز آتش‌سوزی در آشپزخانه یا نقاط دیگر، می‌توان از آن‌ها برای خاموش کردن آتش استفاده کرد. مزیت این سیستم‌ها سادگی در استفاده و هزینه کم آن‌ها است. یکی از معایب آن نیاز حضور افراد به هنگام وقوع آتش‌سوزی در صحنه است.
2. سیستم‌های اطفا حریق خودکار
این سیستم‌ها به صورت اتوماتیک عمل می‌کنند و به محض تشخیص آتش، به‌صورت خودکار فعال می‌شوند. این سیستم‌ها به‌ویژه برای مکان‌هایی مانند آشپزخانه بسیار مناسب هستند، چرا که بسیاری از آتش‌سوزی‌های آشپزخانه زمانی رخ می‌دهند که افراد در خانه حضور ندارند یا متوجه وقوع آتش‌سوزی نمی‌شوند.
این سیستم‌ها دارای روش‌ها و مواد خاموش‌کننده مخصوصی هستند که به صورت هوشمند و اتوماتیک فعال شده و باعث جلوگیری از حریق می‌شوند. انواع سیستم‌های اطفای حریق اتوماتیک عبارتند از: 1- سیستم اطفا حریق آبی 2- سیستم اطفای گازی 3- سیستم اطفا حریق فوم 4- سیستم اطفا حریق پودری 5-سیستم اطفا حریق مه یا پودر آب 6- سیستم اطفا حریق هوشمند
سیستم اطفا حریق آبی خودکار
ساده‌ترین و یکی از در دسترس‌ترین سیستم‌های اطفا حریق، استفاده از آب است. اما آب برای نوعی از آتش‌سوزی‌ها مناسب نبوده و حتی عامل گسترش آن هم می‌تواند باشد. این سیستم‌ها به‌خصوص در فضاهایی که احتمال آتش‌سوزی‌های مواد قابل اشتعال کم است مانند آشپزخانه، کاربرد دارند.
این نوع از سیستم‌ها در بافت داخلی خانه به هنگام ساخت یا بازسازی ساختمان نصب می‌شوند و مجهز به اسپرینکلر حساس به حرارت هستند و به هنگام وقوع آتش‌سوزی، اگر حرارت از حد تعریف شده بالاتر برود، حباب داخلی منفجر شده و آب با فشار بر روی حریق ریخته می‌شود.
مزایا:
- قیمت مناسب و سادگی نصب
- قابل استفاده در بیشتر خانه‌ها
معایب:
- آسیب به تجهیزات الکتریکی و وسایل خانه
- مناسب نبودن برای آتش‌سوزی‌های الکتریکی و مواد شیمیایی
سیستم اطفا حریق گازی اتوماتیک
این نوع سیستم‌ها با انتشار گازهایی نظیر کربن دی اکسید، نیتروژن و آرگون، عامل اشتعال یعنی اکسیژن را از محیط حذف کرده و آتش را خاموش می‌کنند. این سیستم‌ها برای مکان‌های بسته مثل آشپزخانه، اتاق‌های سرور و انباری‌های کوچک مناسب هستند.
مزایای این نوع سیستم :
- بدون آسیب به تجهیزات الکتریکی
- موثر در فضاهای بسته
معایب استفاده از این نوع سیستم:
- خطرات احتمالی برای افرادی که در محیط حضور دارند
- هزینه نصب بالاتر
سیستم اطفا حریق فومی
سیستم‌های فومی با پاشش کف، آتش‌های ناشی از مایعات قابل اشتعال مانند روغن و چربی را خاموش می‌کنند. این سیستم‌ها برای خاموش کردن آتش ناشی از چربی و روغن، بهترین انتخاب است.
مزایا استفاده :
- کارآمد برای آتش‌سوزی‌های ناشی از مایعات قابل اشتعال
- عدم آسیب به لوازم الکتریکی
معایب این سیستم:
- نیاز به تعمیر و نگهداری منظم
- هزینه نسبتا بالاتر
سیستم اطفا حریق پودری
این سیستم‌ها با انتشار پودر شیمیایی خشک می‌توانند انواع مختلفی از آتش‌سوزی‌ها را کنترل کنند. آن‌ها برای فضاهایی مثل گاراژ و انباری‌های صنعتی که مواد متنوعی در آن‌ها وجود دارد، مناسب هستند و برای فضای آشپزخانه به هیچ عنوان توصیه نمی‌شوند.
مزایا اطفا حریق پودری:
- قابل استفاده برای انواع مختلف آتش
- قیمت مناسب
معایب این سیستم:
- باقی‌ماندن پودر روی وسایل
- نیاز به تمیزکاری بعد از خاموش کردن آتش
کدام سیستم اطفا حریق مناسب خانه ماست؟
انتخاب بهترین سیستم اطفا حریق برای خانه شما به عواملی همچون بودجه، نوع آتش‌سوزی‌های احتمالی (به‌ویژه در آشپزخانه) و سطح امنیت مورد نیاز بستگی دارد.
اگر خانه شما در معرض آتش‌سوزی‌های ناشی از مواد قابل اشتعال یا تجهیزات الکتریکی قرار دارد، انتخاب سیستم‌های فومی یا گازی می‌تواند گزینه مناسبی باشد. برای محیط‌هایی مثل گاراژ یا انباری که مواد مختلفی در آن‌ها ذخیره می‌شوند، سیستم‌های پودری یا خودکار ممکن است بهترین گزینه باشند. برای آشپزخانه نیز سیستم‌های اطفا حریق فومی کاربرد دارند.تا بتوان به صورت موثر از گسترش آن جلوگیری کرد.
نگهداری و بازرسی دوره‌ای
نصب یک سیستم اطفا حریق مناسب می‌تواند جان و مال شما را از خطرات ناشی از آتش‌سوزی محافظت کند. انتخاب سیستم مناسب به نوع فضای خانه و خطرات احتمالی بستگی دارد. از سیستم‌های خودکار برای آشپزخانه تا سیستم‌های پودری برای گاراژ، همه گزینه‌ها باید به‌طور دقیق و بر اساس نیازهای خاص خانه شما انتخاب شوند. نصب سیستم‌های اطفا حریق کافی نیست؛ باید مطمئن شوید که این سیستم‌ها به‌طور منظم بررسی و نگهداری می‌شوند.