کاشی و سرامیک از جمله مصالح ساختمانی هستند که از خاک رس درست می‌شوند. از کاشی‌های سرامیکی لعابدار معمولا برای پوشش کف، دیوارها و روی میزها استفاده می‌شوند. اما کاشی و سرامیک مدل‌های مختلفی دارند و معمولا هر کدام به روشی خاص پخته می‌شوند. یکی از مدل‌های آن از خاک‌های ریزتر که در دمای بالاتر پخته می‌شود، ساخته می‌شود و شکل سخت‌تر و بادوام‌تری از کاشی است. از این رو، استفاده از این مدل کاشی و سرامیک در ساختمان‌ها رو به افزایش است. به این مدل کاشی‌ها و سرامیک‌ها، مدل‌های چینی گفته می‌شود.
در صورتی که کاشی و سرامیک را به روشی درست و صحیح نصب کنید، می‌توانید دهه‌ها آنها را در خانه خود داشته باشید که البته این می‌تواند هم یک مزیت و هم یک نقطه ضعف باشد. کاشی‌ها و سرامیک‌های بادوام به اندازه‌ای در خانه‌ها باقی می‌مانند و آسیب نمی‌بینند که صاحب‌خانه از دیدن هر روزه آنها خسته می‌شود. اما این موضوع نیز راه‌حلی دارد و می‌توانید با رنگ کردن کاشی‌ها و سرامیک‌ها، تنوع را به خانه‌ی خود بیاورید. شما می‌توانید کل کاشی‌ها و سرامیک‌های آشپزخانه، سرویس بهداشتی و میز را بازسازی کنید.
مسلما تغییر رنگ کاشی و سرامیک می‌تواند راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه برای تنوع در طراحی و دکوراسیون خانه باشد و این امکان برای شما فراهم است که به تنهایی نیز این کار را انجام دهید. اما با این حال، رنگ آمیزی کاشی نیاز به برخی پیش‌نیازها و آماده‌سازی برخی مراحل دارد. سطحِ کاشی و سرامیک معمولا بعد از لعاب خوردن براق می‌شود و این سطح قابلیت جذب رنگ را نخواهد داشت؛ بنابراین سمباده زدن و خراش دادن سطح برای افزایش میزان چسبندگی کاشی و سرامیک، اولین کاری است که باید انجام دهید. علاوه بر این، برخی نکات و بایدها و نبایدهایی نیز برای رنگ کردن کاشی و سرامیک وجود دارد که باید قبل از تصمیم به رنگ آمیزی، آنها را نیز در نظر داشته باشید.
- بیشتر بخوانید: بهترین کفپوش برای حمام چه کفپوشی است؟
انتخاب رنگ مناسب
برای رنگ کردن کاشی و سرامیک، می‌توانید از هر طیف رنگی استفاده و حتی می‌توانید رنگ را با توجه به دکوراسیون فضا انتخاب کنید. همچنین باید یک آستر و رنگ ۱۰۰ درصد اکریلیک نیمه براق با کیفیت بالا انتخاب کنید. رنگ آمیزی کاشی و سرامیک به چندین روز تلاش مستمر نیاز دارد و هر چه موادی که استفاده می‌کنید بهتر باشد، کار رنگ کردن کاشی‌ها و سرامیک‌ها کوتاه‌تر خواهد شد.
هنگام رنگ آمیزی کاشی و سرامیک، باید لایه‌ی نازکی از آستر و رنگ را روی فضا بزنید و به جای یک لایه ضخیم، چندین لایه نازک رنگ روی کاشی و سرامیک داشته باشید. از قلم مو برای کناره‌های کار و از غلتک برای رنگ کردن کل فضای کاشی و سرامیک استفاده کنید.
برای ظاهری تمیزتر، بهتر است از یک قلم موی ریز برای رنگ آمیزی خطوط دوغاب با یک رنگ متضاد پس از خشک شدن کامل پوشش نهایی استفاده کنید. مطمئنا برای انجام این کار باید دقت و صبر کافی داشته باشید که در نهایت باعث زیباتر به‌نظر رسیدن کل کار شما خواهد شد. هنگام رنگ کردن خطوط دوغاب می‌توانید از وسیله‌ای صاف برای هدایت قلم مو استفاده کنید.
- بیشتر بخوانید: بهترین رنگ برای کاشی سرویس بهداشتی کدام است؟
اقداماتی که در زمان رنگ کردن کاشی و سرامیک باید انجام دهید
توجه داشته باشید که تمام کاشی و سرامیک‌ها دارای سطحی عالی برای رنگ کردن نیستند. به عنوان مثال، بهتر است تمام سطوح کاشی را در فضایی که تردد در آن زیاد است، رنگ نکنید و بهتر است بخش بزرگی از کاشی‌ها با فرش یا هر روانداز دیگری پوشیده شود. تردد زیاد و اصطکاک، به‌سرعت رنگ سطوح کف کاشی و سرامیک را از بین می‌برد.
سطوح کاشی و سرامیکِ کنار دوش یا نزدیک وان نیز کاندیدای بدی برای رنگ آمیزی هستند، زیرا رطوبت مداوم ممکن است باعث کنده شدن سطح رنگ روی کاشی‌ها و سرامیک‌ها شود.
نکات دیگری که قبل از رنگ آمیزی کاشی و سرامیک باید در نظر داشته باشید، عبارت‌اند از:
- برای حفظ پوشش رنگ روی کاشی‌ای که روی میز یا کانتر آشپزخانه نصب شده، باید از تخته برش استفاده کنید. تیزیِ چاقو به راحتی لایه رنگ را روی کاشی و سرامیک خراش می‌دهد.
- هرگز قابلمه یا ماهیتابه داغ را روی پیشخوانِ دارای کاشی و سرامیک رنگ شده قرار ندهید. گرما می‌تواند باعث پوسته شدن سطح رنگ‌شده شود.
- میزان کیفیت در سطح رنگ‌شده روی کاشی و سرامیک، به‌طور مستقیم با میزان کیفیت سطحی که آن را رنگ می‌کنید ارتباط دارد. اگر دوغاب بین کاشی‌ها شکسته یا ترک خورده است، حداقل ۴۸ ساعت قبل از روز رنگ آمیزی باید آن را تعمیر کنید. اگر کاشی ترک خورده یا بریده شده است، آنها را تعویض کنید یا عیب آن را برطرف کنید.
- ممکن است دو هفته طول بکشد تا رنگ کاملا خشک شود. شما باید برای این کار صبور باشید و اجازه دهید تا روند کار طی شود.
- آماده‌کردن همه چیز از قبل و اجرای دقیق رنگ آمیزی، در نهایت منجر به یک پروژه موفق می‌شود. برای تمیز کردن سطح کار، سنباده زدن، گردگیری، خشک کردن و رنگ آمیزی وقت بگذارید.
آنچه برای رنگ کردن کاشی و سرامیک نیاز دارید
- دستکش پلاستیکی
- اسفنج
- کاغذ سنباده ۲۲۰ (سنباده برقی اختیاری)
- دستمال تمیز یا تنظیف
- قلم مو (برای رنگ کردن لبه کاشی و سرامیک)
- غلتک با کیفیت بالا و بدون پرز
- سینی غلتک
- قلم موی ریز (برای رنگ کردن خطوط دوغاب)
- آستر رنگ اکریلیک با کیفیت بالا
- رنگ اکریلیک نیمه براق با کیفیت بالا
- اورتان با کیفیت بالا
- تری سدیم فسفات (TSP) یا پاک کننده‌های قوی دیگر
- الکل
- نوارچسب نقاشی
مراحل رنگ کردن کاشی و سرامیک
اگر مواردی که در بالا نام بردیم را آماده کردید، کم‌کم می‌توانید رنگ کردن کاشی و سرامیک را آغاز کنید. مراحلی که برای این کار باید طی کنید به شرح زیر است:
1. فضا را آماده کنید
قبل از هر کاری، نواحی اطراف کار خود را پارچه و دیگر وسایل بپوشانید تا فضای اطراف را کثیف نکنید. اگر برخی فضاها هستند که نیاز به رنگ ندارند و نگران پاشیدن رنگ به آن مکان‌ها هستید، از نوارچسب نقاشی برای پوشاندن آن نواحی و محافظت از دیوارهای اطراف استفاده کنید.
2. سطح کار را تعمیر کنید
هر گونه ترک یا نقص در دوغاب یا کاشی را تعمیر کنید. این کارها معمولا شامل تعمیر برخی قسمت‌های دوغاب شکسته یا ترک خورده یا حتی برداشتن و جایگزین کردن تمام دوغاب بین کاشی‌ها و سرامیک می‌شود. توجه داشته باشید که کاشی‌های شکسته باید تعویض شوند. قبل از ادامه دادن به کار رنگ آمیزی، باید حداقل ۴۸ ساعت زمان دهید تا تعمیرات اعمال‌شده خشک شوند.
3. کاشی را سمباده بزنید
با استفاده از کاغذ سنباده ۲۲۰، سطح کاشی و سرامیک را سنباده بزنید تا براقیت آن از بین برود و خلل و فرجی را در سطح کار به‌وجود آورید که رنگ‌پذیری آن بیشتر شود. مراقب باشید که هنگام سمباده زدن از فشار دادن بیش از حد خودداری کنید، چرا که این کار باعث به‌وجود‌آمدن خراش‌های عمیق روی کاشی و سرامیک می‌شود. پس از پایان مرحله سمباده زدن، تمام گرد و غبار به‌وجود آمده از سنباده را پاک و اطراف سطح کار را نیز تمیز کنید.
4. کاشی را تمیز کنید
حتی اگر فکر می‌کنید با یک پارچه سطح کار تمیز شده، بهتر است با یک محلول قوی مانند تری سدیم فسفات (TSP) سطح کار را برای رنگ آماده و تمیز کنید. ۱/۴ تا ۱/۲ فنجان تری سدیم فسفات را با یک گالن آب ترکیب و خوب مخلوط کنید. از یک اسفنج برای زدن این محلول روی سطح کاشی استفاده و زدن آن را از پایین شروع کنید و به سمت بالا بروید. بگذارید محلول به مدت یک تا دو دقیقه روی سطح کاشی بماند تا رسوبات باقیمانده از سمباده، یا آلودگی‌های دیگر مانند رسوبات باقی مانده از آب سخت را از بین ببرد. از یک پد تمیز کننده برای تمیز کردن هر قسمت از کاشی استفاده کنید.
نکته: تری سدیم فسفات ماده‌ای است که ممکن است باعث تحریک چشم، پوست و سیستم تنفسی شود. با استفاده از وسایل محافظتی، از این ماده برای تمیز کردن سطح کاشی استفاده و سعی کنید که خیلی سریع کار کردن با این محلول را به پایان برسانید.
پس از پاک کردن اولیه‌ی تری سدیم فسفات از روی سطح کاشی، آن را چندین بار بشویید تا تمام باقیمانده محلول TSP نیز پاک شود. سپس، اجازه دهید کاشی کاملا خشک شود و بعد با الکل تمام سطح را پاک کنید تا هر گونه کثیفی نیز از بین برود.
5. سطح کار را پرایمر یا آستر بزنید
قبل از زدن رنگ روی کاشی باید یک لایه روکش پرایمر نازک روی کاشی بزنید تا پوششی صاف و بدون برآمدگی به‌وجود آید.
- برای زدن آستر بهتر است کار را از لبه‌ها شروع کنید. با استفاده از یک قلم مو، رنگ آستر را از لبه‌های کاشی، از جمله اطراف قرنیزها، کابینت‌ها، دیوارها، سقف‌ها و وسایل برقی برش بکشید.
- پس از زدن لبه‌ها، با استفاده از یک غلتک کوچک یک لایه نازک از پرایمر را روی سطح بمالید و مراقب باشید که به غلتک فشار زیادی وارد نکنید. غلتک رنگ را در تمام جهات بچرخانید تا روی سطح کاشی خط و خطوط به‌وجود نیاید و سطح آن صاف بماند.
- اجازه دهید اولین پوشش پرایمر به مدت چند ساعت کاملا خشک شود.
- وقتی اولین لایه پرایمر کاملا خشک شد، اطراف لبه‌ها را با قلم مو دوباره رنگ بزنید و روی دومین لایه پرایمر را روی کاشی بزنید.
- اجازه دهید این لایه دوم پرایمر نیز یک شب دیگر روی سطح کاشی بماند تا خشک شود. اگر روز بعد خطوط رنگ قابل توجهی روی سطح وجود داشت، کمی سمباده بزنید تا آن ناحیه صاف شود، سپس تمام گرد و غبار را پاک کنید.
6. رنگ را روی کاشی و سرامیک بزنید
پس از اینکه آستر یا همان پرایمر را روی سطح کار زدید و خشک شد، می‌توانید رنگ را کمی رقیق کنید تا بتوانید یک لایه نازک از آن را روی کاشی یا سرامیک بزنید.
- کناره‌های کاشی را با قلم مو رنگ کنید.
- یک لایه نازک از رنگ نهایی را با غلتک روی سطح کار بزنید و بگذارید کاملا خشک شود.
- هنگامی که پوشش اولیه خشک شد، مراحل قبل را با لایه دوم رنگ تکرار کنید. ابتدا با یک قلم مو کناره‌های کاشی را رنگ بزنید، سپس زمینه‌ی کلی کاشی را با غلتک رنگ کنید.
- وقتی لایه دوم کاملا خشک شد، سطح کار را بررسی کنید. در صورت لزوم، می‌توان لایه سوم رنگ را نیز روی سطح کار بزنید.
- در صورت تمایل، می‌توانید خطوط دوغاب را با رنگ متضاد رنگ سطح کاشی و با استفاده از قلم مو رنگ کنید. اما اجازه دهید رنگ سطح کاشی کاملا خشک شود.
- هنگامی که تمام رنگ‌ها کاملا خشک شدند، سطح رنگ‌شده را با استفاده از پوششی از اورتان یا هر ماده‌ی فیکس‌کننده‌ی رنگ پوشش دهید.
- به مدت دو هفته‌ی کامل سطح کاشی‌ها را لمس نکنید یا از آن استفاده نکنید تا رنگ و لایه رویی کاملا خشک و سفت شوند.
پس از انجام مراحل بالا، کشی و سرامیکی با رنگ جدید دارید که می‌توانید از آن در خانه‌ی خود لذت ببرید و تغییر را در خانه خود به‌وجود آورید.
بیشتر بخوانید: راهنمای خرید کاشی سرویس بهداشتی برای خانه