راهنمای کامل برای انتخاب آگاهانه دستگاه های تصفیه آب خانگی
دسترسی به آب خالص به عنوان یک منبع حیاتی برای تمام زندگی، بسیار ضروری است. دانش حال حاضر در مورد انواع دستگاه‌های تصفیه آب، می‌تواند شما را بابت داشتن آب آشامیدنی سالم و پاک مطمئن کند. به همین دلیل، انتخاب درست دستگاه آب تصفیه کن بر اساس منبع آب آشامیدنی مهم است.
همچنین موارد بسیار دیگری در زمان انتخاب دستگاه تصفیه آب اهمیت پیدا می‌کند که اگر به آنها توجه نکنید، انتخاب غلطی خواهید داشت و در نهایت نتیجه‌ی درستی از دستگاه دریافت نخواهید کرد و فقط هزینه‌ای کردید که کارایی برای شما ندارد. در این مقاله قصد داریم تا راهنمای جامعی از خرید دستگاه تصفیه آب به شما ارائه دهیم تا راحت‌تر بتوانید خرید خود را انجام دهید.
قبل از اینکه درباره انواع مختلف فناوری‌های تصفیه آب و اینکه کدام یک از آنها با نیاز شما سازگار است بحث کنیم، مهم است که ابتدا انواع مختلف ناخالصی‌های موجود در آب آشامیدنی را درک کنیم. زیرا در این صورت است که می‌توانیم نیاز به انواع تصفیه آب را درک کنیم.
رایج‌ترین انواع ناخالصی‌ها در آب
معمولاً آب دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و آب باران در مقایسه با آب چاه TDS یا همان سختی آبی کمتری دارند. آب‌های زیرزمینی به طور کلی دارای TDS بالا هستند و همچنین ممکن است حاوی ناخالصی‌های شیمیایی مضر مانند سرب، آرسنیک و غیره باشند. منبع آب لوله کشی یا آب ذخیره شده در مخازن نیز معمولاً بیشتر در معرض آلودگی بیولوژیکی است هستند (اگر لوله‌ها آسیب ببینند یا مخازن ذخیره به طور مکرر تمیز نشوند).
انواع ناخالصی‌ها که در منابع آب وجود دارد |
||
| نوع آلودگی | منبع آب | تأثیر در آب نوشیدنی |
| مواد جامد محلول نشده مانند شن و ماسه | رودخانه، رود یا آب لوله کشی که لوله‌ها در آن آسیب دیده‌اند | ظاهری شبیه به لجن یا کدر شدن آب |
| نمک‌های غیر آلی محلول مانند سدیم و پتاسیم | چاه‌های آب و آب دریا | طعم شور و یا بدمزه |
| ترکیبات غیر آلی محلول مانند کلسیم و منیزیم | چاه‌های آب و آب رودخانه | سختی زیاد آب |
| ترکیبات آلی | دریاچه‌ها و برکه‌ها | بو یا طعم بد |
| مواد ضد عفونی کننده مانند کلر | آب لوله کشی شهری | مزه تلخ |
| ناخالصی‌های بیولوژیکی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها | آب لوله کشی که لوله‌ها در آن آسیب دیده‌اند و تانکرهای آب | آلودگی بیولوژیکی، بیماری‌های منتقله از طریق آب |
در جدول بالا آلودگی‌هایی که ممکن است در آب وجود داشته باشد را مشاهده کردید. یکی از آنها سختی آب بود که باید برای رفع آن، ابتدا میزان سختی را مشخص کرد و بر اساس آن بهترین دستگاه های تصفیه آب خانگی که در بازار ایران موجود هستند را، خریداری کرد.
نرمی و یا سختی آن را شناسایی کنید
آب را می‌توان بر اساس سطح جامدات محلول در آب به دو دسته نرم و سخت طبقه بندی کرد. میزان جامدات محلول در آب (TDS) به عنوان درجه سختی در نظر گرفته می‌شود و در واحد آنها در آب در میلیون (PPM) یا میلی‌گرم در لیتر (میلی‌گرم در لیتر) اندازه گیری می‌شود.
1 میلیون در میلی‌گرم = 1 میلی‌گرم در لیتر
بهترین سختی برای آب بین 150-300 ppm در نظر گرفته می‌شود، در حالی که آب با مقدار TDS بالاتر از 500 ppm آب سخت یا آلوده به شمار می‌آید.
منبع آب در لوله کشی خانه شما چیست؟ اگر از آب زیرزمینی، توسط تانکرهای آب و یا از چاه تأمین می‌شود، به احتمال زیاد آب سخت دارید. آب سخت حاوی درصد زیادی از مواد جامد محلول مانند کلسیم، منیزیم، فلزات سنگین، فلوراید و آرسنیک است. تمام این ناخالصی‌های محلول باعث می‌شود که آب سخت برای نوشیدن انسان مناسب نباشد. از طرف دیگر، آب رودخانه‌ها، سیستم‌های برداشت آب باران، دریاچه‌ها و سیستم تصفیه خانه‌های شهری معمولاً به این معروف هستند که آب نرم دارند. آب نرم، اگرچه به اندازه آب سخت خطرناک نیست، اما برای مصرف طولانی مدت نیز نیاز به تصفیه دارد و شما نباید این موضوع را نادیده بگیرید.
انواع دستگاه تصفیه آب و مطابقت آنها با نوع آب آشامیدنی خانه شما
در حال حاضر انواع سیستم تصفیه آب داریم که هر کدام از دستگاه‌های تصفیه آب بازار به یکی از این سیستم‌ها مجهز هستند. در ادامه این سیستم‌ها را معرفی می‌کنیم.
1. دستگاه‌های تصفیه اسمز معکوس (RO)
برای درک عملکرد اسمز معکوس، ابتدا باید بفهمیم اسمز چیست.
در فرآیند اسمز، آب به طور طبیعی از ناحیه‌ای با غلظت املاح کم (سطح TDS پایین)، از طریق یک غشا، به ناحیه‌ای با غلظت املاح بالا (سطح TDS بالا) جریان می‌یابد. منافذ این غشا بسیار کوچک (حدود 0001/0 میکرون) است، که مولکول‌های آب که کوچکتر هستند و کوچکترین ناخالصی‌های محلول و باکتری‌های موجود در آب را به دام می‌اندازد.
همان‌طور که از نامش پیداست، اسمز معکوس (RO) برعکس اسمز عمل می‌کند، یعنی با فشار مولکول‌های آب را از منطقه سطح TDS بالاتر به منطقه سطح TDS پایین‌تر منتقل می‌کند. این امر با اعمال فشار خارجی و با کمک پمپ آب برای معکوس کردن جریان طبیعی آب حاصل می‌شود. آب با ناخالصی یا TDS بالا با فشار زیاد به محفظه RO پمپ می‌شود، این در حالی است که مواد جامد محلول و سایر ناخالصی‌ها را تصفیه می‌کند و مولکول‌های آب را از طریق غشای نیمه تراوا به طرف دیگر هل می‌دهد. تمام مواد جامد محلول و ناخالصی‌ها به همراه مقداری آب ورودی که به آنها زباله RO نیز گفته می‌شود، از طریق یک خروجی جداگانه تخلیه می‌شوند.
بنابراین تصفیه کننده‌های RO یا همان اسمز معکوس همیشه برای تصفیه آب با سطح TDS بالا توصیه می‌شوند. سطح TDS آب آشامیدنی خروجی از تصفیه کننده RO در مقایسه با آب ورودی بسیار کمتر است.
برخی از اشکالات فناوری اسمز معکوس:
برای تصفیه آب با این فناوری به برق نیاز است. از پمپ آب فشار قوی برای اعمال فشار خارجی بر روی آب ورودی استفاده می‌شود، از این رو دستگاه‌های تصفیه اسمز معکوس نمی‌توانند بدون برق کار کنند.
پسماند آب: قسمت قابل توجهی از آب ورودی همراه با ناخالصی‌های محلول تخلیه می‌شود که منجر به هدر رفت غیرضروری آب می‌شود. به طور متوسط دستگاه‌های تصفیه اسمز معکوس به ازای هر 1 لیتر آب تصفیه شده 3 لیتر پساب تولید می‌کنند.
2. اولترافیلتراسیون (UF)
مانند اسمز معکوس، اولترافیلتراسیون نیز از یک غشا نیمه نفوذ پذیر برای تصفیه آب استفاده می‌کند. پس از خواندن این جمله، اکنون باید فکر کنید که اگر RO و UF از یک روش برای تصفیه آب استفاده می‌کنند و تفاوت بین RO و UF چیست. اولترافیلتراسیون یا UF از غشایی با منافذ بسیار بزرگتر (تقریباً 0.01 میکرون) استفاده می‌کند که در مقایسه با اسمز معکوس، در این روش از غشایی با منافذ بسیار کوچک (تقریباً 0.0001 میکرون) استفاده می‌شود.
مزیت استفاده از اولترافیلتراسیون این است که دستگاه‌های تصفیه UF می‌توانند بدون برق کار کنند، زیرا غشا دارای منافذ بسیار بزرگتری است و آب با استفاده از نیروی جاذبه می‌تواند به طور طبیعی از آن عبور کند. که بدان معنی است که به فشار خارجی یا پمپ آب نیازی نیست. همچنین از آنجایی که دستگاه‌های تصفیه UF هیچ آبی را نگه نمی‌دارند، هدر رفت آب در آن وجود ندارد.
اما محدودیت‌هایی در استفاده از دستگاه‌های تصفیه UF وجود دارد، زیرا به دلیل اندازه منافذ بزرگتر، UF فقط می‌تواند مواد جامد محلول و ناخالصی‌های بزرگتر را از بین ببرد. به همین خاطر مواد جامد محلول در آب را از بین نمی‌برد یا سطح TDS را کاهش نمی‌دهد. بنابراین، تصفیه کننده‌های اولترافیلتراسیون برای تصفیه آب‌های با سختی بالا به هیچ عنوان مناسب نیستند.
3. تصفیه ماوراء بنفش (UV)
همان‌طور که از نامش پیداست، تصفیه آب با استفاده از سیستم ماوراء بنفش یا UV از اشعه ماورا بنفش برای تصفیه استفاده می‌کند. یک دستگاه تصفیه UV با اشعه ماورا بنفش با شدت زیاد بر روی آب کار می‌کند و باعث از بین رفتن یا غیرفعال شدن باکتری‌ها و ویروس‌های بیماری زا می‌شود.
با این حال، تصفیه کننده‌های UV نمی‌توانند هرگونه ناخالصی یا مواد شیمیایی محلول یا حل نشده را از آب پاک کنند. به همین دلیل در بیشتر دستگاه‌های تصفیه UV که در بازار موجود است از نوعی پیش فیلتر رسوب خارجی برای از بین بردن ناخالصی‌های حل نشده و فیلتر کربن فعال برای حذف کلر و برخی ناخالصی‌های محلول استفاده می‌شود.
بنابراین، دستگاه‌های تصفیه آب با اشعه ماوراء بنفش فقط برای مناطقی توصیه می‌شود که منبع آب دارای سختی پایینی باشد.
اگر آب سطح TDS کم داشته باشد اما به باکتری‌ها و ویروس‌ها آلوده شده و گل آلود به نظر برسد، می‌توانید از دستگاه تصفیه آب UF + UV استفاده کنید.
کدام دستگاه تصفیه آب را انتخاب کنیم؟
بسیاری از مردم در حال حاضر می‌شنوند که بهترین دستگاه‌های تصفیه آب در بازار دارای سیستم اسمز معکوس هستند و نام اسمز معکوس با نام بهترین دستگاه‌ها گره خورده است.
به همین دلیل، وقتی صحبت از خرید دستگاه تصفیه آب می‌شود ، اکثر مردم تصور می‌کنند دستگاه‌های تصفیه آب RO باید به صورت پیش فرض و بدون در نظر گرفتن منبع آب و سطح TDS آب ورودی، خریداری شوند.
اگر مقاله را به صورت کامل خوانده باشید، متوجه خواهید شد که هر کدام از منابع آب به یک مدل سیستم تصفیه آب نیاز دارند و به عنوان مثال شما برای آب چاه باید دستگاهی بخرید که بتواند به خوبی آن را تصفیه کند.
اگر سطح TDS آب آشامیدنی در خانه شما زیر 500 ppm باشد، نیازی به استفاده از دستگاه تصفیه اسمز معکوس نیست. زیرا اگر منبع آب شما TDS کمی داشته باشد، تصفیه کن RO باعث کاهش بیشتر آن می‌شود. این بدان معناست که آب تصفیه شده فاقد مواد معدنی ضروری مانند کلسیم و منیزیم است که برای سلامتی ما مورد نیاز هستند.
اگر میزان TDS آب ورودی زیر ppm 500 باشد، باید آب ورودی را از نظر شفافیت و کدر بودن، ظاهر گل آلود یا وجود ناخالصی‌های بیولوژیکی مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها بررسی کنید.
در نهایت شما باید از بین این سه سیستم تصفیه آب یکی را برای تصفیه آب آشامیدنی در خانه خود انتخاب کنید: اسمز معکوس (RO)، ماوراء بنفش (UV) و UF (اولترافیلتراسیون)
اما نکته دیگر در مورد تصفیه آب مراحل تصفیه آب که شما باید به این مورد نیز بسیار توجه کنید و هنگام خرید این مورد را نیز در نظر داشته باشید. بهترین دستگاه تصفیه آب دارای فیلترهای متعددی است تا بتواند تمام مواد مضر را به راحتی از آب جدا کرده و آب آشامیدنی باکیفیت و بدون رنگ و بو را به شما ارائه دهد. در ادامه بهترین برند بازار را معرفی خواهیم کرد و همچنین درباره عملکرد دستگاه‌های هشت مرحله، شش مرحله‌ای و هفت مرحله‌ای خواهیم گفت.
دستگاه های تصفیه آب ۸ مرحله ای
تمام دستگاه‌های تصفیه آب به طور پیش فرض دارای شش مرحله تصفیه آب هستند که فیلترهای موجود در هر مرحله تقریبا کاری یکسان در هر دستگاه انجام می‌دهند. اما در برخی دستگاه‌ها شاهد هستیم که مراحل به هشت مرحله هم می‌رسد که مراحل هشتم آنها کار اکسیژن سازی را انجام می‌دهند و در برخی نیز لامپ یو وی وجود دارد که آب چاه را برای نوشیدن آماده می‌کند.
در دستگاه‌های 8 مرحله‌ای، فیلترهای سه گانه ابتدا آب املاح درشت موجود در آب آشامیدنی همچون شن و ماسه و گل و لای، کلر و مواد ضدعفونی کننده آب مانند کلر را تصفیه می‌کنند. در مرحله بعد فیلتر ممبران یا فیلترهای ریزبافت، املاح کوچکتر را از آب آشامیدنی حذف می‌کنند و سختی آب آشامیدنی را نیز تا زیر 100 کاهش می‌دهد.
فیلتر مرحله پنجم معمولا فیلتر کربن خطی است که کار اصلی آن شیرین کردن آب و همچنین کاهش بوی بد آب را بر عهده دارد. این فیلتر همچنین از تلخ شدن آب آشامیدنی جلوگیری می‌کند.
فیلتر معدنی ساز در مرحله ششم قرار دارد که املاح معدنی مفیدی همچون کلسیم، منیزیم، سدیم، بی کربنات که در مراحل قبلی تصفیه حذف شده بودند را در آب آشامیدنی برمی‌گرداند. فیلتر مرحله هفتم هم PH آب را تنظیم می‌کند و باعث قلیایی شدن آب می‌شود. در نهایت نیز مرحله هشتم ممکن است لامپ یو وی باشد و یا فیلتر اکسیژن ساز که سطح اکسیژن موجود در آب آشامیدنی را افزایش می‌دهد.
دستگاه های تصفیه آب ۷ مرحله ای
دستگاه‌های تصفیه آب هفت مرحله‌ای نیز درست همان مراحل دستگاه‌های هشت مرحله‌ای را دارند با این تفاوت که مرحله نهایی آنها مرحله قلیایی شدن آب است و دیگر مرحله اکسیژن ساز و همچنین یو وی را ندارند.
دستگاه های تصفیه آب ۶ مرحله ای
در دستگاه‌های شش مرحله‌ای در مرحله اول ابتدا شن و ماسه و گل و لای حذف می‌شوند و سپس در مرحله دوم کلر و دیگر ناخالصی‌های آب شهری از آن حذف می‌شود. در مرحله سوم نیز فیلتر کربن وجود دارد که کار آن محافظت از فیلتر ممبران است و مرحله چهارم کاهش سختی آب و حذف املاح بسیار ریز در دستگاه صورت می‌پذیرد. در نهایت در مرحله پنجم آب شیرین و فاقد بو می‌شود و مرحله ششم نیز املاح معدنی به آب برگردانده می‌شوند.
به طور خلاصه اگر بخواهیم درباره مراحل تصفیه آب بگوییم، جدول زیر این اطلاعات را شامل می‌شود:
مراحل تصفیه آب |
|
| مرحله اول | حذف شن و ماسه و گل و لای |
| مرحله دوم | حذف و جذب کلر از آب آشامیدنی |
| مرحله سوم | حذف کلرامین و محافظت از ممبران |
| مرحله چهارم | کاهش سختی آب و حذف املاح بسیار ریز |
| مرحله پنجم | شیرین کننده آب آشامیدنی |
| مرحله ششم | حفظ املاح معدنی مفید برای بدن |
| مرحله هفتم | کاهش ضرر اسیدیته و افزایش فواید آب قلیایی |
| مرحله هشتم | افزایش سطح اکسیژن و حذف باکتری های مضر آب |
| مرحله هشتم | لامپ یو وی اشعه ماورا بنفش تصفیه آب چاه |
بهترین برند برای خرید دستگاه تصفیه آب خانگی
در حال حاضر می‌توانیم مینروا را مطرح‌ترین و بهترین برند برای تصفیه آب بدانیم. این برند تایوانی در ایران به عنوان تنها برند دارای استاندارد جهانی بهداشت NSF، گواهینامه کنترل کیفیت بهداشت آب Water Quality، گواهی سازمان بهداشت غذا و دارو آمریکا FDA و استاندارد CE اروپا می‌باشد.
سیستم رایج در دستگاه‌های مینروا فیلتر، اسمز معکوس است و یکی از مهم‌ترین فاکتورها هنگام خرید دستگاه تصفیه آب این است که دستگاه به هیچ عنوان مزه و بوی آب را بد و تغییر ندهد. دستگاه‌های برند مینروا نه تنها مزه و بوی بدی به آب آشامیدنی نمی‌دهند، بلکه آن را برای نوشیدن بسیار مطبوع می‌کنند. دستگاه‌های تصفیه آب مینروا شامل موارد زیر می‌شود:
- تصفیه آب هشت مرحله ای اکسیژن ساز مینروا مدل Minerva RO8_O2PLUS
- تصفیه آب هفت مرحله ای یونیزه قلیایی مینروا مدل Minerva Ro7_Alkaline
- تصفیه آب شش مرحله ای معدنی ساز مینروا مدل Minerva Ro6_50G
- تصفیه آب 8 مرحله ای لامپ یو وی دار اشعه ماورا بنفش مینروا مدل Minerva Ro8_UV
برای خرید هر کدام از این دستگاه‌ها ابتدا نیاز خود را بسنجید و ببینید که آب آشامیدنی خانه‌تان چه میزان سختی دارد. بعد از مشخص شدن این مورد می‌توانید به وب‌سایت مینروا فیلتر مراجعه کنید، قیمت دستگاه‌های تصفیه آب را مقایسه کنید و در نهایت خرید خود را انجام دهید.